صنایع نساجی

روغن نساجی
صنعت نساجی یکی از صنایع بسیار کاربردی و پیشرفته در سطح جهان به شمار می‌رود که تجهیزات پیچیده آن، نیاز به مراقبت و نگه‌داری دائمی دارند. یکی از مهم‌ترین بخش‌های مراقبت و نگه‌داری کارخانجات نساجی به روانکاری تجهیزات بر‌می‌گردد، از این رو به روانکارهایی بسیار با کیفیت و با راندمان بالا در این تجهیزات احتیاج داریم.

تجهیزات متعددی در صنعت نساجی به روانکار نیاز دارند که در این بین می‌توان به انواع ماشین‌های دوخت، ماشین‌های بافندگی و ماشین‌های نخ ریسی اشاره کرد. در این بین انواع روغن نساجی متناسب با شرایط کاری و سیستم‌های مکانیکی مورد استفاده در صنایع نساجی توسعه پیدا کرده‌اند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت هستند از: روغن ماشین بافندگی، روغن ماشین نخ‌ریسی، روغن ماشین دوخت و دوز، روغن‌های امولسیون کننده، روغن‌های سیلیکونی، روغن‌های سفید و … . در صورتی که برای دستگاه ها و تجهیزات صنایع نساجی از روغن مخصوص به آن دستگاه استفاده نشود، علاوه بر اینکه عمر دستگاه به شدت کاهش می‌یابد کارایی دستگاه نیز دچار افت خواهد شد.
مشخصات و ویژگی های روغن نساجی
روغن نساجی یکی از روانکارهای صنعتی به حساب می‌آید که بیشتر برای الیاف پلی پروپیلن مورد استفاده قرار می‌گیرد. روغن نساجی باید کاملا بهداشتی و تصفیه شده باشد. از مشخصات اصلی روغن نساجی می‌توان به مواردی همچون غیر سرطان زا بودن ترکیبات و حساسیت زا نبودن ترکیبات اشاره کرد. یکی از ویژگی‌های جالب برخی از روغن‌های نساجی خاصیت ضد الکتریسیته ساکن بودن آن‌ها است که در کارخانجات غیر بافتنی بسیار مفید خواهد بود و سبب کاهش هزینه‌های تولید و کاهش ضایعات خواهد شد. استفاده از روغن نساجی با کیفیت می‌تواند از آسیب رسیدن به قطعات و ماشین آلات هم جلوگیری کند و عمر صنایع را افزایش دهد. روغن نساجی را می‌توان به روش‌های مختلفی نظیر تماسی، اسپری کردن، رمق کشی و پد نمودن مورد استفاده قرار داد.

جذب سطحی روغن نساجی بر روی الیافت مختلف سبب ایجاد یک لایه‌ی مرطوب روی سطح می‌شود که حاوی یون است و در نتیجه یک سطح رسانا خواهیم داشت که اثرات ضد الکتریسیته ساکن از خود نشان می‌دهد.

ویژگی های روغن صنایع نساجی
شاید بتوان گفت که مهم‌ترین ویژگی روغن نساجی، مقاومت آن در برابر حرارت و دما‌ی بالا است. البته ویژگی مقاومت حرارتی بالا را در مورد تمام روانکارها مطرح می‌کنند، چرا که محیط‌های صنعتی عموما دماهای بالایی دارند. این پارامتر به مشخصات مواد سازنده روغن‌های نساجی برمی‌گردد و بر اساس محیط‌های کاری مختلف، این مقاومت تغییر می‌کند. یکی دیگر از مشخصات کلیدی روغن نساجی را می‌توان مقاومت در برابر اکسیداسیون آن دانست. صنعت نساجی با انواع و اقسام ترکیبات و مواد شیمیایی در ارتباط است و همین موضوع سبب سخت‌تر شدن فرآیند تولید روانکارهای استاندارد در این حوزه می‌شود. پس باید روغن نساجی قابلیت کاری در هر شرایطی را داشته باشد، چه دمای بالا، چه دمای پایین، چه محیط‌های اسیدی و … .

از آنجایی که صنعت نساجی به طور کلی یک محیط آلاینده به حساب می‌آید، باید روغن نساجی مورد استفاده در این صنایع و کارخانجات هم قابلیت کار در محیط‌های حاوی گرد و غبار و آلاینده‌های مختلف محیطی را داشته باشد و این عوامل محیطی نباید تاثیری بر عملکرد روغن نساجی در گذر زمان داشته باشند. از این رو تلاش‌های فراوانی برای اصلاح فرمولاسیون روغن نساجی در گذر زمان انجام شده است.

بر اساس تمام موارد فوق می‌توان گفت، کیفیت روغن نساجی کاملا وابسته به فرآیند تولید و اجزا تشکیل دهنده آن است. پس بهتر است برای دستگاه‌های خود از روغن‌های مناسب و مرغوب استفاده کنیم.

می‌توان مشخصات اصلی یک روغن نساجی ایده‌آل را به صورت زیر بر شمرد:

حتی الامکان بی رنگ باشد تا لکه‌ای از خود بر جای نگذارد
مقاومت بالا در برابر اکسیداسیون داشته باشد
مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی
غیر سمی بودن و بی‌اثر بودن از لحاظ واکنش پذیری
عدم تشکیل رسوبات چسبنده و صمغی بر روی سطح تجهیزات
حفاظت از سوزن‌ها و قطعات مکانیکی تجهیزات در برابر رسوبات اکسیدی روغن
قابلیت روانکاری خوب و مناسب تمام تجهیزات و قطعات
استفاده از اصلاح کننده‌های اصطکاکی مناسب
سورفکتانت‌ها (مواد فعال سطحی) غیر یونی برای سهولت تمیزکاری
ویسکوزیته پایین به منظور عملکرد مناسب
شاخص ویسکوزیته بالا به منظور کار در رنج وسیعی از دما‌ها
کاهش دمای تجهیزات دوار نظیر یاتاقان‌ها